تشخیص بخشهای کلیدی اقتصاد ایران از دیدگاه اشتغال

ایجاد سالیانه 950 هزار شغل طبق برنامه چهارم توسعه (1388-1384) یکی از مهم‌ترین موضوعات پیش روی سیاستگذاران کشور است. یکی از ابزارهایی که کمک قابل توجهی به ایجاد اشتغال می‌کند اولویت بخشیدن و سرمایه‌گذاری در بخشهایی است که بیشترین پتانسیل اشتغال را دارند. برای دستیابی به این هدف با استفاده از جدول داده- ستانده سال 1380 (آخرین جدول داده- ستانده ایران، اسفند 1385-91 بخشی) که به 35 بخش همفزون (تجمیع) شده است، پتانسیل اشتغال‌زایی بخشهای مختلف رتبه‌بندی می‌شود. نتایج نشان می‌دهد که در روش کشش اشتغال داده- ستانده، محصولات زراعی، باغداری، دام و طیور زنده، عسل و جنگلداری؛ روغنها و چربیهای گیاهی و حیوانی، سایر محصولات غذایی و آشامیدنی؛ ساختمانهای مسکونی و سایر ساختمانها در رتبه اول تا سوم قرار دارد. ضمن اینکه مقایسه کشش تولید کل و کشش اشتغال کل نشان می‌دهد که از 35 بخش جدول همفزون شده فقط در هفت بخش، کشش اشتغال بیش از کشش تولید است. این امر با این نظریه صندوق بین‌المللی پول (2002) همسو است که به‌رغم نرخ رشد بالای تولید در ایران، نرخ رشد اشتغال ناچیز است.